Het Linux besturingssysteem en de applicaties worden geleverd als zogenaamde Linux distributies. Ze worden hieronder besproken. U moet ze niet verwarren met vrije UNIX implementaties als FreeBSD, NetBSD en het GNU systeem Hurd. Deze distributies draaien niet met de Linux kernel. Ook al vallen ze onder de GPL. Ook de soms vrij van het internet te plukken commerciele UNIX systemen als SUNs Solaris vallen hier niet onder.
De GPL staat modificatie en vrije verspreiding van software toe. Het zal daarom niemand verwonderen dat er inmiddels vele distributies zijn. In vele talen en voor steeds meer computertypen.
Actuele overzichten van de Linux distributies vindt u op:
Omdat iedereen een op open source software gebaseerd besturingssysteem kan samenstellen, kwamen er allerlei Linux distributies beschikbaar. Dat heeft voordelen en nadelen. Het belangrijkste voordeel is dat u voor Linux uw PC's niet hoeft op te waarderen om een stabiele Linux versie te draaien. Integendeel. Juist voor Linux bestaat er veel up-to-date "op maat" software voor verouderde systemen. Onder Linux kan een 386 PC al als router-firewall of als printserver dienst doen. U hoeft dus niet aan de - het is nooit genoeg - software-hardware ratrace van Wintel mee te doen. U bepaalt.
Maar dat vrijelijk kunnen kiezen is meteen ook het nadeel van Linux. Want niet iedereen weet wat hij wil. En daar maakt de PC verkopers grif gebruik van. De meesten willen gewoon doen wat iedereen doet. Als u dus net al iedereen het internet op wilt gaan, koopt u een zogeheten internet PC. Die tegenwoordig 100 maal zo snel moet zijn als de 25 MHz 486 PC waarmee ik ooit het internet op ging. En als u veilig wilt tekstverwerken raadt men u een XP systeem met MS Works of MS Office aan. Want de huidige PC's moeten "Designed for XP" zijn. Dat ik ooit op een 5 Mhz PC onder WordPerfect ook goed werken kon is iedereen al vergeten. Reisers wet: Software gets slower faster than hardware gets faster (Zie: Niklaus Wirth: A plea for lean software) geldt hier.
Om het voor u overzichtelijker te maken maak ik onderscheid tussen de:
De mini distributies: op maat geschreven distributies voor degenen die weten wat ze willen doen.
De hoofdstroom distributies: De grote distributies die met Microsoft Windows moeten concurreren.
De van de hoofdstroom afgeleide distributies. Ze kiezen hun eigen weg. Maar maken wel eclectisch gebruik van de door hoofdstromingen ingezette tendensen.
Grote distributies worden door bedrijven op CD geleverd, maar er zijn ook persoonlijke mini (tiny) distributies die slechts een specifiek doel dienen en alleen van het internet te plukken zijn. Tom's Single Floppy Linux levert bijv. een compacte reddingsdiskette.
Een andere mini distributie is het hieronder afgebeelde muLinux. Ook deze distributie van Michele Andreoli past op één 1722K bootdiskette. Met de "Plug and play" van een tweede floppy krijgt u hiermee een werkbaar grafisch systeem waarmee u al het internet op kunt!
Met
een derde 1722K flop kunt u met Virtual Network Computing een Linux,
Windows of MAC PC op het netwerk besturen. Ook is er een bootflop
beschikbaar om een primitieve c compiler (learning edition) te
gebruiken. En meer modules.
muLinux is ook een aardig alternatief voor Win 3.1 op een oude laptop zonder netwerkkaart of cd. Het is zelfs vanuit DOS op te starten. Dat is een kenmerk van Linux: Meer met minder. En de Start knop komt ons bekend voor...
Enige andere mini distributies zijn:
Meer voorbeelden vindt u in de Google directory van Tiny distributions.
Tot de op maat gemaakte mini distributies behoren ook de Linux distributies voor handpalm computers: Handhelds.org - Open Source Operating Systems for Handheld Devices
En de Linux router-firewall systemen. Waarvan SmoothWall.org wel de bekendste is. Maar kijk ook op Google .
Bekende in Nederland verkrijgbare mainstream distributies zijn Redhat, Caldera, SuSE , Debian en Slackware. Deze grote distributies verschillen vooral in de hulpmiddelen voor configuratie, de geboden support, de plaats van de configuratiebestanden en de documentatie op papier. Alle grote distributies bevatten de belangrijkste manual pages, FAQs en HOWTO's van het Linux Documentatie Project op de CD.
Daarnaast
zijn er soms forse verschillen in de samenstelling van applicaties
(m.n. de commerciële) en de gebruikte bibliotheken. Maar wat dat
betreft groeien de Linux distributies ook naar elkaar toe. Want
alleen het beste overleeft in de open source wereld.
Een goede Linux distributie is veel meer dan een samenraapsel van van het internet geplukte software. Simpelweg open source Linux applicaties en HOWTO's op een CD- ROM plaatsen is niet genoeg. De geleverde software pakketten moeten een bruikbaar geheel vormen. En een bruikbaar handboek leveren.
Bij de op CD geleverde Linux demo's in tijdschriften en in de downloadversies van distributies wordt de handleiding meestal geleverd in DVI, HTML en/of PDF formaat.
Grote Linux distributeurs hebben daarom programmeurs in dienst die ook substantiele bijdragen leveren aan de Linux kernel en andere open source software. Omdat het om open source gaat, profiteren ook anderen hiervan.
De vooraanstaande Amerikaanse Linux distributeur Redhat levert niet alleen stabiele Linux versies in meerdere talen voor de Intel, Alpha en Sparc computers, maar is ook de bron van kleinere distributies die andere taalgebieden bedienen en/of de Redhat distributie omzetten (porten) naar andere computer platformen. Men spreekt van Spinn-Offs van de zogenaamde mainstream distributies.
Een duidelijke trend is om meteen voor de Pentium 586 processor geoptimaliseerde Linux systemen aan te bieden. Standaard gaan de grote distributies nog steeds van intel 386 processors uit.
Een kernel is vrij gemakkelijk voor de Pentium te optimaliseren (Zie Een Linux kernel compileren). Maar om ook de afzonderlijke pakketen voor de 586 te compileren is natuurlijk een hele klus. Zo levert het Franse Mandrake een voor de 586 (Pentium) gecompileerde Spin-off van de RedHat distributie. De 586 binaries van open source zijn 2-10% sneller dan de standaard 386 binaries. Heel veel maakt dit dus ook weer niet uit.
ISO bestanden zijn te vinden op: LinuxISO.org - A place to learn about, download, and discuss Linux.
Screenshots van Linux distributies vindt u hier: Linux and Open Source Screenshots - Linux Distribution Screenshots .
The ARM Linux Project: Linux voor ARM processsors.
Caldera, die ex Novell baas Ray Noorda aan zich bond, streeft met OpenLinux en NetWare® for Linux naar een plaats op de door Microsoft beheerste zakelijke markt. Caldera maakte het Windows gebruikers erg gemakkelijk. De moeilijkste stappen van de installatie konden vanuit Windows worden uitgevoerd. Hiertoe leverde de officiële versie van Caldera OpenLinux 2.3 (2000) de bootmanager BootMagic en een beperkte versie van de partitie goochelaar PartitionMagic, waarmee de Windows gebruiker zonder verlies van data ruimte voor Linux kon scheppen. Vanuit X werd het systeem met het grafische programma COAS geconfigureerd. Caldera was een ideaal systeem voor "in-" maar niet "overstappers", dus degenen die Windows naast Linux lieten staan.
Corel Linux (febr. 2000) was op Debian gebaseerd. Corel draaide de op Windows gelijkende KDE als GUI en was grafisch te installeren. Bovendien draaide Corel's OS WordPerfect voor Linux in in een Wine omgeving. Herfst 2000 investeerde Microsoft 135 miljoen dollar in de noodlijdende softwarefabrikant. Het jaar daarop staakte Corel haar WordPerfect voor Linux (en Wine) activiteiten. Delen van de distributie werden aan Xandros verkocht en WP voor Linux verdween van het toneel. Opvolger Xandros draaide MS Office.
Debian GNU/Linux is een klassieke Linux distributie die geheel en al door vrijwilligers onderhouden. Debian volgt nauwgezet de open source standaarden en bevat derhalve geen commerciële toevoegingen. Om die reden werd Debian Linux paradoxaal genoeg een goed uitgangspunt voor commerciële distributies (Corel Linux, Xandros). Die bedrijven hoefden zich geen zorgen te maken over schending van niet open source copyrights van derden.
Elx -Everyone's Linux komt uit India.
Feodora Linux is een open source versie van Redhat.
FREESCO - free replacement for commercial routers
Gentoo Linux van Daniel Robbins die na zijn indiensttreding bij Microsoft Gentoo's "intellectueel eigendom" overdroeg aan de Gentoo Foundation.
Haydar Linux is in het arabisch.
K12 Linux Terminal Server Project Linux distribution based on RedHat Linux and LTSP.org terminal server packages. Complete, turnkey install designed for use in schools. Download CD install images and view step by step how-to's.
KNOPPIX - Live Linux Filesystem On CD loopt van een bootable CD. De Knoppix images van Klaus Knopper c.s. zijn van internet te plukken. Knoppix is dus prima geschikt voor de Windows gebruikers die Linux eens willen proberen, maar het nog niet durven te installeren (bijv. op de laptop van de baas). c't bracht bootable Knoppix versies uit met virusscanners.
Linux/m68k voor Motorola's 68020, 68030, 68040 and 68060 microprocessors.
Lycoris doet haar best om op Windows te lijken (Desktop/LX).
Mandrake is een Franse op snelheid geoptimaliseerde commerciele kloon van kloon van Redhat. Installatie kan vanuit Windows plaatsvinden. Tegenwoordig Mandriva Linux geheten.
NoMad Linux zou gemakkelijk te onderhouden zijn.
Ocularis Linux distributie voor visueel gehandicapten.
Peanut Linux past met 700 MB net op een CD.
Phat Linux installeert Linux vanuit Windows.
Redhat behoort ongetwijfeld tot de marktleiders. Het Amerikaanse Redhat levert distributies voor Intel, Sparc en Alpha computers. Redhat Linux systemen zijn gemakkelijk te installeren en op te waarderen dankzij de Redhat Package Manager. De Redhat distributie is de basis van andere distributies o.a, voor experimentele platformen (Power PC, ARM, m68k, SGI). De Official Red Hat Linux is vrij duur. Redhat probeert de Amerikaanse zakelijke markt te veroveren. Maar Redhat leverde ook de veel goedkopere Red Hat Linux Power Tools CD set, waarmee u Redhat kon installeren. In het laatste geval kreeg u geen support. Tegenwoordig is de belangrijkste Redhat tak: Feodora Linux.
Rock Linux Distribution is een porteerbare Linux versie die beschikbaar is voor veel platformen.
Slackware is een klassieke Linux distributie die bij veel leerboeken meegeleverd werd. De "officiele Slackware" was een vast onderdeel van de de regelmatig verschijnende Walnut Creek CD ROMs, die veel actuele software bevatten. De door de Duitser Patrick Volkerding ("Slackware: stability and security") samengestelde distributie is ook van het internet te downloaden, maar installeren van CD's is wel zo handig. Slackware 4.0 gebruikt de libc5 bibliotheek en tgz als bestandsformaat. Slackware is door haar overzichtelijkheid een typisch systeem voor degenen die ervan houden zaken handmatig te configureren.
SoL Server optimized Linux.
SOT Linux : The Source for Open Technologies
Stampede GNU/Linux is een op snelheid geoptimaliseerde Linux distributie.
SuSE is een Duitse distributies die meerdere Linux Awards won. Ook SuSE werkt met RPM pakketten. Kenmerken zijn: veel software (> 6 CD's), goede ondersteuning (support database op de harde schijf) en een uitstekend geschreven handleiding (Engels of Duits). SuSE heeft een uitstekende prijs-kwaliteit verhouding. In 2003 werd SuSE werd door Novell overgenomen. Novell bracht twee versies uit: zijn eigen Novell SuSE Linux en de open source variant openSUSE.
TurboLinux van Pacific HiTech is de meest populaire versie in Japan. Er is ook een Engelse versie te koop.
Ubuntu Linux is een populaire Linux distributie die door de Zuid-Afrikaanse miljonair Mark Shuttleworth gesponsord wordt. Ubuntu werd op gratis CD's geleverd, maar is ook als iso bestand te downloaden. Ubuntu is op Debian gebaseerd. Er zijn Nederlandse versies van. Via het internet kunt u de programma's als deb-pakketen installeren en updaten. Van Ubuntu zelf verschenen weer varianten als Kubuntu (KDE) en Edubuntu, een Ubuntu Linux voor kinderen. Ubuntu is bijzonder gebruikersvriendelijk. Zo hoeft u voor een internet update niet een rootwachtwoord op te geven, maar mag u (tijdelijk) met uw eigen wachtwoord even root zijn.
WinLinux maakt gebruik van de instellingen van Windows om Linux te installeren. Linux kan vanuit Windows zonder bootmanager worden opgestart op een umsdos bestandssysteem, een uitbreiding van het FAT (vFAT/FAT32) bestandssysteem die de voor Linux benodigde attributen (permissies e.d.) kan bevatten.
Xandros komt voort uit Corel Linux. Xandros 1.0 (okt 2002) maakt gebruik van CodeWeavers CrossOver techniek om Microsoft Office, MS Internet Explorer, Windows Mediaspeler onder Linux te kunnen draaien. Met zijn plugins en Office integratie lijkt de Xandros File Manager (XFM) verrassend veel op Microsofts Internet Explorer. Merkwaardig is dat een goede firewall ontbreekt.
YellowDog Linux for PowerPC Computers : Linux voor PowerPC MACs.
Yoper Ltd distribueert YOUR high performance Linux.